ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΙΚΥΩΝΙΩΝ

Πρόγραμμα

«Εξερευνώντας τους θησαυρούς του δάσους της Βελίνας»

Για μαθητές Γ΄, Δ΄Ε΄,ΣΤ΄ τάξεων Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου

Επιλογή Θέματος

Τα δασικά οικοσυστήματα αποτελούν βασικό παράγοντα διατήρησης της ζωής, αφού συντηρούν τη βιοποικιλότητα, συμβάλλουν στη διαμόρφωση του κλίματος, προστατεύουν τα εδάφη από πλημμύρες, δεσμεύουν CO2, παράγουν οξυγόνο, χρήσιμη ξυλεία καθώς και άλλα πολύτιμα προϊόντα και αγαθά.

Σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το Κ.Π.Ε. βρίσκεται το δάσος της Βελίνας και έτσι εξασφαλίζεται η εύκολη πρόσβαση των μαθητών για άμεση παρατήρηση και έρευνα.

Το δάσος της Βελίνας είναι ένα φυσικό, αυτοφυές δάσος. Έχει έκταση 2.211,2 στρέμματα. Και έχει μια σημαντική ιδιαιτερότητα. Δεν έχει καεί ποτέ!! Ανήκει στα μεσογειακά είδη δασών πεύκης με ενδημικά είδη μαύρης πεύκης. Παρόμοιες φυτοκοινωνίες, διαδραματίζουν εξαιρετικό ρόλο στη οικονομία των υδατικών πόρων, επειδή συγκρατούν το νερό και συντελούν στη διατήρηση της σταθερότητας ενός οικοσυστήματος.

Φιλοξενεί και μεγάλο αριθμό αλλά και σημαντικά ενδημικά είδη χλωριδοπανίδας.

Για όλους αυτούς τους λόγους, το συνιστούν οικότοπο προτεραιότητας της Κοινοτικής Οδηγίας 92/43.

Το δάσος ως κεντρικό θέμα του προγράμματος επιλέχθηκε για τους παρακάτω λόγους:

Είναι δημοφιλές θέμα στα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που υλοποιούνται στα σχολεία, άρα ενδιαφέρει μαθητές και εκπαιδευτικούς

Προσφέρεται για σύνδεση του ?ε ανθρωπογενείς επιδράσεις και παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα

Αποτελεί προϋπάρχουσα έννοια στους περισσότερους μαθητές από την προσχολική ακόμα ηλικία και μπορούν εύκολα να έρθουν σε επαφή και να το γνωρίσουν από κοντά

Σκοπός

του εκπαιδευτικού προγράμματος του ΚΠΕ, «Εξερευνώντας τους θησαυρούς του δάσους της Βελίνας», είναι να γνωρίσουν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί το δασικό οικοσύστημα της περιοχής και μέσα από ευχάριστες και βιωματικές δραστηριότητες να αντλήσουν πληροφορίες για αυτό και να ευαισθητοποιηθούν για θέματα προστασίας και διαχείρισης των δασών.

Στόχοι του προγράμματος

Οι μαθητές:

• Να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες της δομής και λειτουργίας του δασικού οικοσυστήματος.
• Να αναζητήσουν και να ταυτοποιήσουν την πλούσια χλωρίδα του δάσους της Βελίνας
• Να ανακαλύψουν ίχνη της πανίδας του
• Να διαπιστώσουν την ποικιλία της ζωής σε μια χούφτα χώμα.
• Να συνειδητοποιήσουν τις ωφέλειες του δάσους.
• Να γνωρίσουν τους κινδύνους που το απειλούν.
• 
• Να γνωρίσουν το φυσικό περιβάλλον του δάσους με τις αισθήσεις και το νου.
• Χρησιμοποιώντας τα χέρια και τη φαντασία τους να εκφραστούν καλλιτεχνικά
• Να νιώσουν τα παιδιά τη μαγεία του δάσους, να το αγαπήσουν μέσα από την απόλαυση, τη χαρά και το παιχνίδι ώστε να το προστατεύουν καλύτερα
• Να ενεργοποιήσουν την κριτική τους σκέψη μέσα από βιωματικά παιχνίδια, να αναπτύξουν επιχειρήματα και να προτείνουν λύσεις.
• Να αποκτήσουν θετική γνώση και στάση για το δάσος.
• Να ευαισθητοποιηθούν για θέματα διαχείρισης και προστασίας του δάσους.
• Να διατυπώνουν προτάσεις για μια αειφορική ανάπτυξη.

Διάρκεια προγράμματος

Άφιξη της μαθητικής ομάδας: 08:30

Θεωρητικό μέρος: 1 ώρα και 30 λεπτά: 8.45-10.15

Πρακτικό μέρος: 2 ώρες και 30 λεπτά: 10.30-13.00

Έκφραση - Αξιολόγηση: 1 ώρα: 13.00-14.00

Στάδια υλοποίησης του προγράμματος

Στάδιο 1: Υποδοχή - Ενημέρωση

Υποδοχή και ενημέρωση των μαθητών για τη γεωγραφική θέση του ΚΠΕ, το ρόλο και τις δραστηριότητες του, καθώς και της περιοχής διεξαγωγής του προγράμματος. Ανίχνευση -ανάσυρση προηγούμενων γνώσεων.

Στάδιο 2: Θεωρητικό μέρος         

Παρουσίαση του γνωστικού μέρους με χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. Εξοικείωση των μαθητών με βασικούς περιβαλλοντικούς όρους όπως: περιβάλλον, δασικό οικοσύστημα, βιότοπος, κλπ.

Χωρισμός των μαθητών σε ομάδες και εφοδιασμός τους με καρτελάκια που απεικονίζουν το όνομα της ομάδας τους.

Εφοδιασμός με υλικά μελέτης πεδίου (ντοσιέ, σημειωματάρια, υποστηρικτικό υλικό για τις παρατηρήσεις τους, φύλλα εργασίας, χάρτες, μολύβια, θερμόμετρα, πυξίδες, μεγεθυντικούς φακούς. κλπ), τα οποία θα χρησιμοποιήσουν στην ειδικά σχεδιασμένη διαδρομή που θα ακολουθήσουν.

Συγκέντρωση των μαθητών, διανομή κολατσιού.        

Στάδιο 3:     Πρακτικό μέρος - εργασία πεδίου

Α΄ Στάση:Γίνεται αναφορά στη γεωγραφία της περιοχής. Οι μαθητικές ομάδες καθοδηγούμενες από τους εκπ/κούς του Κέντρου προσανατολίζονται στο χώρο με διάφορους τρόπους και με τη βοήθεια πυξίδας και χάρτη.

Β΄ Στάση: Ακολουθώντας καθορισμένη διαδρομή (μήκος διαδρομής: 2,2 χιλιόμετρα) μέσα σε δασικό μονοπάτι που διασχίζει το δάσος, οι μαθητικές ομάδες καταγράφουν τη χλωρίδα και πανίδα, εντοπίζουν και καταγράφουν τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, αντιλαμβάνονται αισθητηριακά το χώρο, καταγράφουν ήχους του δάσους. και εκτιμούν την ηλικία διαφόρων δέντρων.

Γ΄ Στάση:Καταγράφονται διάφορα μετεωρολογικά στοιχεία, μετρούν: θερμοκρασίες αέρα- εδάφους, την ένταση του ανέμου σε ξέφωτο και μέσα στο δάσος, γίνεται αναγνώριση των ειδών βλάστησης, παρατήρηση της πανίδας. Συλλέγουν στοιχεία από το έδαφος παρατηρούν τους μικροοργανισμούς του. Υπολογίζουν το ύψος δέντρων.

Χαλάρωση- δεκατιανό.

Δ΄ Στάση: Συμπληρώνονται φύλλα εργασίας από τις ομάδες. Επίσης συμμετέχουν σε ομαδικά παιχνίδια αισθήσεων για την καλύτερη βιωματική προσέγγιση του κόσμου του δάσους.

Γίνονται ακόμη εκπαιδευτικά παιχνίδια για την κατανόηση του τροφικού πλέγματος, της σημασίας της διατήρησης των βιοτόπων κλπ.

Στάδιο 4:     Έκφραση ? Αξιολόγηση        

-Οι ομάδες παρουσιάζουν τις εργασίες που επεξεργάστηκαν και εκφράζουν δημιουργικά τις εντυπώσεις τους.

-Με ειδικά διαμορφωμένα ερωτηματολόγια, στα οποία καταγράφονται οι παρατηρήσεις των μαθητών και των συνοδών εκπαιδευτικών, γίνεται αξιολόγηση του προγράμματος.

Αναχώρηση